Ongelijk speelveld is beter voor onafhankelijk financieel adviseur

Ongelijk speelveld is beter voor de onafhankelijk financieel adviseur
8 maart 2012 
Financieel advies over complexe producten (hypotheken, beleggingen, levensverzekeringen etc.) mag vanaf 2013 niet meer worden beloond door middel van provisie door banken en verzekeraars. Onafhankelijke financieel adviseurs zullen dan zelf hun tarief met de klant moeten afspreken, via urendeclaratie fixed price bijvoorbeeld. De onafhankelijke financieel adviseurs voelen zich hierdoor op (concurrentie) achterstand gezet tegenover de banken en verzekeraars die zelf ook de consument adviseren. Dit ongelijke speelveld moet worden voorkomen zo vindt ook een meerderheid in de Tweede Kamer (FD 07-03-12) en daarom wil men dat banken en verzekeraars een aparte rekening aan de consument gaan sturen voor de kosten van advies.

De Kamer wil hiermee een speelveld gelijk trekken dat niet gelijk is. Banken en verzekeraars adviseren alleen hun eigen producten. Bij de Rabobank krijg ik alleen een Rabobankhypotheek, bij Centraal Beheer alleen hun eigen verzekeringsoplossing. Bij een onafhankelijk financieel adviseur worden meerdere aanbieders en meerdere producten in het advies betrokken. Dat is, naast het gemak en de persoonlijke klik, de toegevoegde waarde van de onafhankelijke adviseur. In theorie is deze adviseur beter in staat om voor de consument de beste of meest passende oplossing te adviseren.
Als een consument zelf naar een bank of verzekeraar stapt weet hij best dat die partijen geen producten van de concurrent gaan adviseren. Daarbij komt dat de consument reeds optimaal wordt beschermd door de WFT (art 4:23, Wet op het Financieel Toezicht) via de adviesregels. De WFT eist dat partijen die adviseren (ongeacht of dit onafhankelijk advies betreft of niet) de persoonlijke situatie en behoefte van de consument in kaart brengen (klantprofiel), en op basis daarvan een passend advies uitbrengen. De informatie die wordt verschaft moet aan dezelfde eisen voldoen (correct, duidelijk, niet misleidend etc) en iedereen die adviseert moet gelijkwaardig deskundig en betrouwbaar zijn. Deze wettelijke eisen garanderen op het gebied van kwaliteit van advisering een gelijk speelveld.

Qua beloning is er echter een fundamenteel verschil tussen banken/verzekeraars en onafhankelijk financieel adviseurs. De adviseur van een bank/verzekeraar staat aan de kant van de producent, de onafhankelijk adviseur staat aan de kant van de consument. Juist door dit verschil te benadrukken gaan consumenten het onderscheid tussen deze twee advieskanalen beter zien en ook waarderen. Het is voor de onafhankelijk adviseurs dan ook verstandiger om niet het gelijk speelveld te bepleiten maar vooral de toegevoegde waarde van deze beroepsgroep. Door nu te regelen dat banken en verzekeraars naast een nota voor de premie of hypotheeklasten een aparte factuur gaan sturen voor de kosten van advies, zullen consumenten het verschil tussen afhankelijke en onafhankelijke adviseurs nog minder kunnen doorgronden. Een aparte factuur wekt mogelijk de indruk dat ook de bank/verzekeraar meer doet dan eigen winkelnering. Het transparant maken van deze kosten in één totaalfactuur, zoals minister De Jager voorstelt, is meer dan voldoende voor de consument om een goed geïnformeerde beslissing over het te raadplegen advieskanaal te kunnen nemen.

Het is evident dat de dienstverlening van een onafhankelijk adviseur uitgebreider is en derhalve waarschijnlijk ook duurder. Door die toegevoegde waarde nu te maskeren via het streven naar een gelijk speelveld, snijdt de onafhankelijk adviseur zichzelf uiteindelijk in de vingers. Daarnaast zorgt deze maatregel ervoor dat banken en verzekeraars op onnodige kosten worden gejaagd, die de consument zal moeten betalen. En de consument zal niet begrijpen dat hij straks twee facturen krijgt van dezelfde partij voor in zijn ogen dezelfde dienstverlening.